خوردن گیاهان جاندار یا گوشتخواری یا هیچکدام ?

اینکه بشر خام گیاهخواری کند یا گیاه خواری یا گوشت خواری اصلا مبحث جدیدی در تاریخ و حیات جامعه بشری نیست و در زمینه تاکید به گیاهخواری و اجتناب از گوشتخواری مذاهب نیزنقش پر رنگی در اینگونه مباحث دارند . قبل از  پرداختن به آلترناتیو غذایی به منظور بررسی امکان نخوردن یا کمتر خوردن موجودات زنده مانند گیاهان و حیوانات ابتدا نگاهی به معانی خام گیاهخواری و گیاه خواری خواهیم داشت و پس از پرداختن به  موضوعات مورد بحث از زوایای گوناگون , سپس به بحث آلترناتیو غذایی با توجه به اینکه گیاهان نیز مانند حیوانات جان دارند و باید به آن نیز توجه کرد , خواهیم پرداخت.


تاریخچۀ گیاه خواری 

انسان اولیه میوه​خوار بوده است. انسان از نظر فیزیولوژیکی یک گیاه​خوار میوه​خوار است مانند گوریل​ها، شامپانزه​ها و برخی دیگر از انواع میمون​ها. تغییرات آب و هوا و شرایط سخت زندگی در برخی از دوره​های زندگی بشر بر کرۀ خاکی باعث شد انسان گاهی حیواناتی را که برای دفاع از خود می​کشت بخورد. کشف آتش باعث تداوم پدیدۀ گوشت​خواری در انسان شد. بعد از شکل گرفتن تمدن​ها برخی از اقوام و ملل یا پیروان برخی مذاهب برای خودداری از خشونت گوشت را از غذای خود حذف کردند. رویۀ رو آوردن به گیاه​خواری در نقاط مختلف دنیا متفاوت بوده است.

تاریخچۀ گیاه​خواری در شرق
گیاه​خواری در شرق سابقۀ دیرینه​تری نسبت به غرب دارد. تاریخ گیاه​خواری در آسیا به ۲۵۰۰ سال پیش باز می​گردد، هنگامی که ادیان شرقی مانند برخی از شاخه​های هندویسم و بوداییسم شکل گرفتند. اولین قانون بودا این بود:
"نکشید... بامحبت باشید و سیر دایرۀ تکامل جانوران را خراب نکنید."

هندی​ها قدیمی​ترین قوم شرقی بودند که برای خودداری از خشونت در مقابل حیوانات رسماً از خوردن گوشت چشم پوشی کردند. در کتاب مانو که یکی از قدیمی​ترین کتب هندی است چنین آمده است:

-         کسی که اجازه می​دهد، کسی که حیوان را می​کشد، کسی که حیوان ذبح شده را می​فروشد، کسی که حیوان را می​پزد و کسی که گوشت را تقسیم می​کند، همه قاتل هستند و طبق قانون کارما مجازات می​شوند (کفاره پس می​دهند) (۵:۵۱)

-          گوشت نمی​تواند بدون آسیب به موجودات زنده به دست آید و آسیب به موجودات صاحب احساسات، مانع نیل به خوشی بهشت است؛ پس بگذار که او از خوردن گوشت چشم پوشد. (۵:۴۸)

نژاد آرین نیز در ابتدا گیاه​خوار بوده است.

تاریخچۀ گیاه​خواری در غرب
در غرب، یونانی​ها پیش​گامان گیاه​خواری بودند. اقوام یونانی در یونان و جنوب ایتالیا از ۶ قرن قبل از میلاد مسیح گیاه​خوار بوده​اند. فیلسوفان یونانی طرفداران سفت و سخت گیاه​خواری بوده​اند. فیثاغورث، فیلسوف و ریاضیدان معروف یونانی جزء اولین کسانی بود که پیروان خود را از گوشت​خواری منع کرد. او می​گوید:
"بترسید ای میرندگان که خودتان را به چنین خوراک چرکینی آلوده نکنید."
تا سال​های ۱۸۰۰ مردم غرب کسانی را که از گوشت پرهیز می​کردند، فیثاغورثی​ها می​نامیدند. از دیگر فیلسوفان نامدار یونانی که از گوشت پرهیز کرده​اند می​توان هومر، سقراط، افلاطون، ارسطو، پلوتارک، اپیکور، سنک، پلین، مارکورل، ویرژیل و زنن را نام برد.
در عهد عتیق و بعد از گرویدن امپراطوری رم به مسیحیت، گیاه​خواری از اروپا رخت بربست. در قرون وسطی، برخی از اقوام مونک ( Monk) تنها گوشت ماهی می​خوردند و از خوردن گوشت​های دیگر پرهیز می​کردند. در دورۀ رنسانس گیاه​خواری بار دیگر به اروپا برگشت و در قرن نوزدهم و بیستم طرفداران زیادی پیدا کرد.

در سال ۱۸۴۷، اولین انجمن گیاه​خواری در انگلستان، آلمان، هلند و برخی کشورهای دیگر شروع به کار کرد. در سال ۱۹۰۷، اتحادیۀ بین المللی گیاه​خواران پایه​ریزی شد. در قرن بیستم، رو آوردن به گیاه​خواری در غرب شتاب بیشتری گرفت. مردم زیادی برای حفظ سلامتی جسمی و ارزش​های اخلاقی به گیاه​خواری رو آوردند. در قرن بیست و یکم گیاه​خواری ابعاد تازه​ای پیدا کرد. در سال​های اخیر، مسائل محیط زیستی و اقتصادی نیز به  مسائل اخلاقی و سلامتی روحی و جسمی اضافه شده​اند.

تاریخچۀ گیاه​خواری در دانشمندان شرق و غرب
گیاه​خواری در میان دانشمندان غربی و شرقی نیز طرفداران بیشماری داشته است. لئوناردو داوینچی، توماس ادیسون و آلبرت اینشتین از معروف​ترین پیروان فیثاغورت بوده​اند. بلندنامان علم و فلسفۀ ایران همچون ابوعلی سینا، ناصرخسرو، شیخ نجم الدین رازی، شیخ عطار و مولوی نیز گیاه​خوار بوده​اند و مردم را از خوردن گوشت منع کرده​اند. ابوعلی سینا می​گوید:
"حذر کنید از خوردن گوشت جانوران."

نجم الدین رازی در مرصادالعباد می​نویسد:
"از گوشت بسیار احتراز کنید."

پیشینه گیاه‌خواری

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

تمامی شواهد تاریخی موجود در طبیعت به گیاه خوار بودن ساختمان بدن انسان از آغاز پیدایش او دلالت دارند.(۱) طبق شواهد، طی میلیونها سال که از دوران آفرینش اولین موجود پستاندار گیاه خوار میگذرد فقط دوران کوتاهی است که او از طبیعت خود دور افتاده و از خوردن خوراکی که بدنش برای آن ساخته شده سر پیچی نموده‌است. (۲) تاریخ گیاهخواری در واقع به تاریخ پیدایش بشر بر روی زمین بر می‌گردد.
از شواهد تاریخی گذشته معلوم شده‌است که انسان‌های اولیه همانند حیوانات تنها خوراکشان میوه درختان بوده‌است.برخی دانشمندان عنوان کرده‌اند که انسان‌ها بواسطه پیش آمدهای گوناگونی مانند زمین لرزه ناگزیر به کوچ به نواحی مختلف شده که بعضا در آنها میوه کمیاب بوده و بنابراین انسان‌ها ناچار به استفاده از گوشت حیوانات شدند.
پروفسور«هئر» آلمانی دربارهِ خوراک انسان‌های اولیه عنوان کرده‌است که بشر اولیه تنها از میوه‌های جنگلی تغذیه می‌کرده‌اند.(۳)
طبق شواهد تاریخی مصریان باستان حیوانات را مقدس می‌دانستند و بنابراین از خوردن گوشت آنها خودداری می‌کردند. (۴)هندوهای برهمایی یا بودایی نیز گوشت حیوانات را استعمال نمی‌کردند و دلیل این بود که اینکار به کل در مذهب آنها قدغن بوده‌است.در دین اوستا کشاورزی کار مقدسی به شکار می‌آمده و کشتن حیوانات کاری اهریمنی در نظر گرفته می‌شده‌است. (۵) پیروان این مذهب در گذشته حیوانات را محترم شمرده و هرگز از گوشت آنها تغذیه نمی‌کردند.(۶) در روایات پارسیان آمده‌است که زردشت با شیر و گیاه تغذیه می‌کرده‌است.(۷)
مزدک و مانی نیز که پس از زردشت آمدند خوردن گوشت حیوانات را غدغن کردند. (۸) در میان فیلسوفان یونان و روم باستان اعتقاد به گیاهخواری قوی تر بود. اولین چهره برجسته در میان آنان که به گیاهخواری معتقد بود فیثاغورث است که در انتهای قرن ششم قبل از میلاد می‌زیست. رژیم غذایی فیثاغورثی شامل اجتناب از خوردن گوشت حیوانات سلاخی شده بود. اخلاق فیثاغورثی کم کم به صورت یک آئین فلسفی درآمد که به برپا کردن قانونی جهانشمول و مطلق گرایش داشت که از جمله با حکم به عدم کشتن مخلوقات زنده برای اجتناب از خونریزی بی رحمانه به خصوص قربانی کردن حیوانات و تغذیه از گوشت همراه بود.(۹)
فیثاغورثیان با توجه به این گرایش، به وجود یکسان روح در انسان و حیوان قائل بودند و لذا کشتن حیوانات را منع می‌کردند. البته آنها رژیم غذایی گیاهی را سالمتر هم می‌دانستند. افلاطون هم در نوشته‌هایش نظرات تقریباً مشابهی را با فیثاغورثیان ابراز می‌کند.پیروان فیثاغورث از انجیر و سبزیها و میوه‌ها تغذیه می‌کردند. خود فیثاغورث که به سن صدسالگی مرد در باب گوشتخواری کفته‌است: «خودتان را به خوراک چرکینی همچون گوشت آلوده نکنید» (۱۰) پزشک نامدار بوعلی سینا نیز از جمله طرفداران گیاهخواری بوده‌است.
در دوران رنسانس در اروپا خوردن گوشت با هاله‌ای از ثروت و قدرت احاطه شد و تنها راهبان مسیحی با امید تقرب به خدا از خوردن آن پرهیز می‌کردند.در انگلستان از قرن هفدهم، زمانی که عقاید رادیکال در زمینه‌های مختلف رواج یافت، اعتقاد به گیاهخواری به تدریج شروع به رشد کرد. فرقه‌های مذهبی با اعتقاد به پرهیز از خوردن غذاهای حیوانی شروع به ظهور کردند و اعتراض‌های اخلاقی بر مبنای بیزاری از بهره کشی از حیوانات آغاز شد. (۱۱)
طبق بررسی‌های انجام شده قدمت انسان به بیش از چهار میلیون سال می‌رسد که قسمت عمده آن را بطور اساسی گیاه خوار بوده‌است و فقط حدود پنجاه هزار سال است که با کشف آتش پخته خواری به تغذیه انسان راه پیدا کرده‌است و بیش از هفت هزار سال نیست که انسان با یادگیری کشاورزی و ساکن شدن در کنار کشتزار‌های خود، با اهلی کردن حیوانات به پرورش آنان جهت استفاده از گوشت و شیرشان پرداخت.(۱۲)

گفتنی است که طرفداری از گیاهخواری در طول قرن بیستم ادامه یافت اما به خصوص در دهه ۱۹۷۰ بود که این اندیشه به دوران شکوفایی خود رسید.

خام‌گیاه‌خواری

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

خام گیاهخواری ترکیبی از گیاهخواری و خام خواری است. در این رژیم غذایی همه غذاها با منشاء حیوانی، و همه غذاهای طبخ شده در دمای بالاتر از 48 درجه سانتی‌گراد ( 118 فارنهایت) حذف شده اند. خام گیاهخواری شامل سبزیجات خام و میوه ها، آجیل ها و پوره آنها، حبوبات و جوانه های گیاهی، دانه های گیاهی، روغنهای گیاهی، گیاهان دریایی، رستنی ها و میوهای تازه است. مدلهای مختلف خام گیاهخواری وجود دارد، که شامل خام میوه خواری، آبمیوه خواری، جوانه خواری می شود. گاهی اوقات تعریف خام گیاهخواری به رژیم غذایی با 75 درصد غذاهای خام اطلاق می شود.
خام خواری(خام گیاهخواری) تغذیه با مواد خام گیاهی است که طبیعت آن را در برابر اشعه خورشید ساخته و پرداخته و در اختیار بشر قرار داده‌است، بدون این که دخالتی از نظر پختن، حرارت دادن، بو دادن و کنسرو کردن در آن بشود و یا فعل و انفعالات شیمایی در آن انجام گردد تا در نتیجه موجب تغییر حالات فیزیکی یا شیمیایی آن بشود.^[۱] 

خوراکیهای مصرفی

در این روش تغذیه گوشت و لبنیات و فرآورده‌های آن و تخم مرغ به هیچ نوع و صورتی مصرف نمی‌شود.خام گیاهخواران از مواد محرکه مانند قهوه، چای، الکل، یا سیگار خوداری می‌کنند و آنها را به کار نمی‌برند، غذاهای آن‌ها شامل انواع میوه جات، سبزیجات و یا سالادها، آجیل و خشکبار مانند گردو، پسته، فندق، بادام، کنجد و انواع جوانه‌ها از قبیل جوانه گندم، عدس، ماش، نخود، سویا و مواد قندی نظیر عسل، کشمش، خرما، انجیر و شکر قهوه‌ای و غیره‌است که به صورت خام و طبیعی مصرف می‌نمایند که می‌توان آن‌ها را به صورت غذاهای ترکیبی در آورد و مورد مصرف قرار داد.^[۱]

دلایل

دلایل سلامتی

بعضی خام گیاهخواران بر این باورند که پختن غذاها توازن ترکیبی ریز مغذی ها را از بین می برد. همچنین بر این باورند که در فرآیند پختن غذا، در اثر بر هم کنش حرارت با چربی، پروتئین و کربوهیدراتها ترکیبات شیمیایی خطرناکی ایجاد می شود. اغلب، گیاهخواران بر اساس سطح انرژی و چگونگی احساس شان بر این باورند که این رژیم غذایی سالمتر است . اگرچه شواهد بسیاری مبنی بر فواید سلامتی مصرف سبزیجات خام وجود دارد، شواهد مربوط به فواید سلامتی خام گیاه خواری کاملا روایتی هستند. همچنین هیچ یک از شواهد علمی، سالمتر بودن غذاهای خام را نسبت به غذاهای پخته تایید نمی کنند. پختن غذا فرآیند هضم غذا در دستگاه گوارش را بسیار آسانتر می کند و شواهدی وجود دارد که کربوهیدراتهای ساده ای که از این طریق بدست می آیند در توسعه پیچیدگی مغز انسان نقش داشته اند.^[۲] 

دلایل زیست محیطی 

بسیاری از مردم به این دلیل خام گیاهخوارند که نگران اثرات زیست محیطی رژیم غذایی شان هستند. استفاده ازچوب یا سوخت های فسیلی برای پختن غذا برای محیط زیست مضر است چون گازهای گلخانه ای و آلودگی های دیگری تولید می¬شوند. به هر حال غذاهای پخته نشده نیز پیامدهای زیست محیطی خاص خود را دارد زیرا مواد غذایی خام بسیار آسانتر از غذاهای پخته فاسد می¬شوند. اگر غذایی فاسد شود، ریزاندامگانی که غذا را تجزیه می کنند، گاز گلخانه ای متان تولید می کنند، که از دی اکسید و مونو اکسید کربن حاصل از سوختن چوب یا سوختهای فسیلی، برای محیط زیست بسیار مضرتر است. یک خام گیاهخوار برای دوری از اثرات زیست محیطی منفی باید در مصرف مواد غذایی و هدر ندادن آنها بسیار دقت نماید. آسانترین راه برای حل این مشکل استفاده از پخت و پز خورشیدی است، که در آن گز گلخانه ای یا آلودگی های دیگر تولید نمی شود، البته نتیجه آن غذای پخته شده ست که از نظر خام گیاهخواران مناسب و راضی کننده نیست. بعضی از دانشمندان استفاده از یخچالهای خورشیدی را پیشنهاد کرده اند که اثرات زیست محیطی آنها قابل چشمپوشی است و از نظر خام گیاهخواران مطلوب است اما به این نکته نیز اشاره می کند که ترکیبات کلروفلوروکربن موجود در فرآیند سرد کردن این یخچالها به لایه اوزون زمین آسیب می رساند.

دلایل معنوی و / یا فلسفی

بسیاری از پیروان رژیم خام گیاهخواری به بهره معنوی آن بسیار اهمیت می دهند^[۳]. روتان روسو Ruthann Russo می گوید " جنبش خام خواری به دنبال راهی است که غذا، زندگی، رفتار با زمین، رفتارمان با یکدیگر، و تلاش ما برای سلامتی روحی، ذهنی و بدنی را همساز نماید." 

پژوهش

پژوهش‌های پزشکی در رژیم‌های غذایی خام‌گیاه‌خواری نشان داده‌اند که نتایج مثبت و منفی در این کار وجود دارند.^[۴]
براساس پژوهشی پزشکی: «مصرف طولانی مدت رژیم غذایی شامل ۷۰٪ گیاهان خام با میزان مطلوبی کلسترول LDL سرم و تری گلی‌سریدها همبسته است. ولی با نتایج ناخوشایند بالارفتن هوموسیستئین پلاسما (plasma homocysteine) و کلسترول HDL سرم پایین نیز همبسته است» و همینطور در مورد ویتامین ب۱۲. ^[۵] یافته‌های پژوهش دیگری در آلمان عبارتند از «رژیم غذایی بلند مدت کاملا خام، با سطح مطلوب بتاکاروتن پلاسما، سطح پایین تجمع لیکوپن پلاسما (plasma lycopene) همبسته است.^[۶] یک پژوهش دیگر هم فواید یک رژیم خام‌گیاه‌خواری را برای کاهش چاقی مفرط و کاهش فشار خون بالا بیان کرده است.^[۷]
پژوهش دیگری نیز نشان‌دهنده‌ی کاهش کوتاه مدت نشانه‌های فیبرومیالژیا (fibromyalgia) برای چند بیمار است که در یک رژیم وگان شرکت کرده‌اند.^[۸]
پژوهش دیگری نشان می‌دهد که چند بیمار آرتریت روماتئید که رژیم غذایی خام‌گیاهخوار داشتند، گزارش التیام نشانه‌های ذهنی را دادند، ولی هیچ تغییر قابل اندازه‌گیری‌ای در نشانه‌های عینی نشان ندادند. این پژوهش پیش‌تر اشاره دارد که نیمی از افراد را باید از نتایج پژوهش حذف کرد، چون مدت زمانی کوتاه پس از شروع رژیم خام، دچار اسهال و حالت تهوع شدند.^[۹]
یک پژوهش آلمانی در سال ۲۰۰۳ نشان داد: هنگامی که مقادیر زیادی سبزیجات خام در رژیم غذایی گنجانده شده باشد، مزایای قابل توجهی در کاهش خطر سرطان پستان دیده می‌شود. دست‌اندرکاران این پژوهش، این اثر را به heat-labile phytonutrients ها نسبت می‌دهند.^[۱۰]

موارد مورد توجه برای تغذیه

خام‌گیاه‌خواران باید توجه داشته باشند که به اندازه‌ی کافی ویتامین ب۱۲ در رژیم خود دریافت کنند، از آن‌جا که این ویتامین توسط باکتری‌ها ساخته می‌شود و در غذاهای گیاهی با اطمینان یافت نمی‌شود.^{[۱۱][۱۲][۱۳]} کمبود ویتامین ب۱۲ می‌تواند باعث نتایج جدی مانند کم خونی و بیماری زوال عصبی (neurodegenerative) شود.^[۱۴] اجتماع وگان‌ Vegan_Society و وگان اوت‌ریچ vegan outreach مانند دیگران،‌پیشنهاد می‌کنند که وگان‌ها یکسره غذاهای غنی شده با ب۱۲ بخورند و یا مکل‌های ب۱۲ مصرف کنند.^{[۱۵][۱۶][۱۷]}
تمپه(tempeh)، جلبک دریایی(seaweed)، اسپیرولینا(spirulina)، محصولات ارگانیک، خاک و باکتری‌های روده‌ای نشان داده نشده‌است که منابع قابل اعتمادی برای ب۱۲ برای نیاز رژیمی وگان‌ها باشند. ^{[۱۱][۱۸][۱۹]} ویتامین ب۱۲ را می‌توان در مخمر خوردنی که با ب۱۲ غنی شده است، یافت. بیشتر شیرهای سویای تجاری در بازار هم با ب۱۲ غنی می‌شوند.

گیاه‌خواری

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

برای مفهوم گیاه‌خواری در موجودات زنده گیاه‌خواران را ببینید.

گیاهخواری به معنای پرهیز از خوردن گوشت جانداران است که ممکن است شامل پرهیز از غذاهایی مانند مواد شیری که خاستگاه جانوری دارند نیز بشود. چندین نوع گیاهخواری وجود دارد که بسته به نوع آن، جهت گیری گیاهخواران در برابر دام‌ها و فراورده‌های دامی متفاوت است. گیاهخواران در کنار نخوردن و یا کمتر خوردن فراورده‌های جانوری با آزار و کشتار آن‌ها نیز مخالف‌اند. برخی از گیاهخواران از پوشیدن لباس‌هایی مانند چرم، ابریشم، و خز که از کشتن جانوران به دست آمده نیز پرهیز می‌کنند. در وگنیسم (veganism) که گاهی «گیاهخواری سختگیرانه» هم نامیده می‌شود از همهٔ فراورده‌های جانوری، چه از کشتن جانداران به دست آمده باشند و چه با بهره‌گیری از آن‌ها (مانند لبنیات، تخم مرغ، عسل، و . . . )، پرهیز می‌شود. امروزه در همهٔ کشورهای جهان گیاهخواران وجود دارند و در بعضی کشورها همانند هند، گیاهخواری دارای ریشه‌های تاریخی و مذهبی است.^[۱]
با اینکه در پیش گرفتن رژیم گیاهخواری به شیوه‌های گوناگونی امکان پذیر است اما وجه مشترک تمام این شیوه‌ها پرهیز از خوردن گوشت حیوانات خونگرم است.

دسته بندی گیاهخواران

گیاهخوارن بر اساس نوع طرز فکر و هدفشان از گیاهخواری به دستهای مختلفی تقسیم می‌شوند.

• وگن (vegan): یک روش تغذیه و زندگی است که هدف آن حذف هر نوع محصول حیوانی چه در غذا و چه در مواد مصرفی است. مهمترین دلایل وگان (وگن) شدن افراد (کسانی که به وگنیسم اعتقاد دارند) مسائل اخلاقی یا رعایت حقوق حیوانات، حفاظت از محیط زیست، حفظ سلامتی، مسائل معنوی یا مذهبی است. بسیاری از افراد وگان با پرورش صنعتی حیوانات و آزمایش روی حیوانات مخالفت می‌کنند.از مهمترین محصولات حیوانی که پاک گیاه خواران (وگن‌ها) از مصرفشان خودداری می‌کنند می‌توان انواع گوشت (گوشت قرمز، مرغ، آبزیان، ماکیان و...)، لبنیات، تخم‌مرغ، عسل، ابریشم، چرم، خز، و... را نام برد و نیز محصولاتی که در آنها از فرآورده‌های حیوانی (مانند ژلاتین) استفاده شده‌است.
•  
• خام‌گیاه‌خوار (Raw veganism): 
• 
  
• شیر گیاه‌خوار (lacto-vegetarian): گیاه خوارانی که انوع گوشت (گوشت قرمز، مرغ، آبزیان، ماکیان و...) و تخم مرغ مصرف نمی‌کنند اما لبنیات مصرف می‌کنند.
• زرده گیاه‌خوار (Ovo vegetarian): گیاه خوارانی که انوع گوشت (گوشت قرمز، مرغ، آبزیان، ماکیان و...) و لبنیات مصرف نمی‌کنند اما تخم مرغ مصرف می‌کنند.
• شیر زرده گیاه‌خوار (Ovo-lacto vegetarian): گیاه خوارانی که انوع گوشت (گوشت قرمز، مرغ، آبزیان، ماکیان و...) مصرف نمی‌کنند اما تخم مرغ و لبنیات مصرف می‌کنند.
• نیمه گیاه‌خوار (semi-vegetarian): گیاه خوارانی که گوشت قرمز مصرف 
•  نمی‌کنند اما از گوشت مرغ و ماهی استفاده می‌کنند.^[۲]   

سلامتی و نگرانی‌ها 

طول عمر 

دلایل دیگر برای گیاه‌خواری

گیاه‌خواری زیست‌بوم محور

• گیاه‌خواری زیست‌بوم محور واکنشی ست به این دغدغه که تولید گوشت و فرآورده‌های حیوانی برای مصرف گسترده، به ویژه از طریق مزرعه‌های صنعتی از نظر زیست محیطی ناپایدار است. طبق پژوهش‌های سازمان ملل متحد در سال 2006، صنعت دامداری یکی از بیشترین نقش‌ها را در زوال زیست محیطی در سطح جهانی ایفا می‌کند و فعالیت‌های نوین پرورش حیوانات برای مصارف غذایی آن هم در مقیاس عظیم به آلودگی هوا و آب‌ها، فرسایش زمین‌ها، تغییرات آب و هوایی، و از دست رفتن تنوع زیستی منجر می‌شود. این پژوهش‌های نشان داد که بخش دامداری یکی از دو یا سه بخشی ست که بیشترین سهم را در ایجاد مشکلات زیست محیطی جدی-چه در مقیاس منطقه‌ای و چه در مقیاس جهانی – ایفا می‌کند. ^[۱۱]

• در سال 2009 شرکت نایک و تیمبرلند خرید چرم از بخش‌های جنگل‌زدایی شده ی جنگل‌های آمازون را متوقف کردند^[۱۲]. این عمل تنها چند هفته پس از گزارش سازمان صلح سبز صورت گرفت که نشان می‌داد گله‌های دام‌داری‌های منطقه ی آمازون باعث تخریب جنگل‌های آمازون می‌شوند. طبق پژوهش آرنولد نیومن هر همبرگری که می‌خریم باعث از بین رفتن 6.25 متر مربع از جنگل‌های بارانی می‌شود. ^[۱۳]

• علاوه بر این، دامداری یک منبع عظیم تولید گازهای گلخانه‌ای ست و مسئول 18% از انتشار گازهای گلخانه‌ای جهان است. اگر بخواهیم مقایسه‌ای انجام دهیم می‌توان گفت، تمامی نظام حمل و نقل در سطح جهان ( شامل تمامی ماشین‌ها، ماشین‌های سنگین، اتوبوسها، قطارها، کشتی‌ها و هواپیماها ) تنها مسئول 13.5 % از انتشار دی‌اکسیدکربن هستند. به عبارت دقیق تر، 65% نیترواکسید و 37% متانی که توسط فعالیت‌های انسان تولید می‌شود ناشی از فعالیت‌های مربوط به دامداری هستند. برای روند گرمایش زمین (GWP)، انتشار متان 21 بار و انتشار نیتروکسید 296 بار خطرناک تر از انتشار دی اکسید کربن است. ^[۱۴]

• حیوانات توسط غله تغذیه می‌شوند و علاوه بر این، آن دسته از حیواناتی که وابسته به گله‌چرانی هستند مقدار بسیار بیشتری آب در مقایسه با مقدار آب مورد نیاز برای کاشت غلات نیاز دارند. ^[۱۵] طبق پژوهش‌های USDA، تولید غله ی مورد نیاز برای تغذیه دام‌ها نیاز به چیزی در حدود نیمی از ذخایر آب آمریکا و 80 % زمین‌های کشاورزی آن دارد. علاوه بر این، در آمریکا،90% دانه‌های سویا، 80 % ذرت و به طور کلی 70% غله ی آمریکا را حیواناتی که برای غذا پرورش داده می‌شوند مصرف می‌کنند. ^[۱۶]

• وقتی میزان غذای مصرف شده برای تولید حیوانات از علوفه تا مصرف آن، مورد بررسی قرار می‌گیرد حاکی از آن است که ناکارآمدی گوشت، شیر و تخم مرغ از نسبت 4 به 1 تا 54 به 1 (نسبت انرژی صرف شده به پروتئین تولید شده ) متغیر است: ^[۱۷]

1. علوفه پیش از آنکه توسط دام خورده شود بایستی رشد کند.
2. مهره داران خون‌گرم نیاز به مصرف مقدار بسیاری زیادی کالری دارند تا بتوانند بدن خود را گرم نگه دارند ( برخلاف گیاهان یا حشرات).

• مقیاسی که می‌تواند به عنوان یک معیار سنجش مورد استفاده قرار گیرد عبارت است از "کارایی تبدیل" غذای وارد شده به توده ی بدن که نشان می‌دهد به عنوان مقال، که تنها 10% غذای وارد شده به بدن دام گوشتی به توده بدن تبدیل می‌شود، در مقابل 19 تا 31% در بدن کرم ابریشم و 44% در بدن سوسک آلمانی ..^[۱۷]

پروفسور بوم‌شناسی دیوید پیمنتال عنوان کرده‌است، " اگر تمام غله‌ای که در حال حاضر در آمریکا به مصرف دام‌ها می‌رسد به طور مستقیم توسط انسان‌ها به مصرف می‌رسید، این مقدار برای تغذیه ی نزدیک به 800 میلیون نفر کافی بود.^[۱۸]

• آنطور که این پژوهش‌ها نشان می‌دهند، تولید غذای دام نوعاً در مقایسه با کشت غلات، شبزیجات، بذرها و میوه‌ها کارایی بسیاری پایین تری دارد. با این وجود، ذکر سه نکته لازم به نظر می‌رسد:

1. این مساله برای حیواناتی که بیشتر از آنکه به آنها غذا داده شود می‌چرند صادق نیست، به ویژه حیواناتی که در زمین‌هایی می‌چرند که برای مصارف دیگر مناسب نیستند.^[۱۷]
2. این مساله همچنین در مورد حشراتی که به عنوان غذا پرورش داده می‌شوند صادق نیست. چرا که این روش می‌تواند از نظر زیست محیطی از خوردن غذایی که از دامداری‌ها می‌آید پایدارتر باشد.^[۱۷]
3. گوشتی که در آزمایشگاه تولید شده (in vitro meat) نیز می‌تواند از نظر زیست محیطی از گوشتی که به صورت معمول تولید می‌شود پایدارتر باشد.^[۱۹]

• بر اساس نظریه ی پویایی غذایی (trophic dynamics)، از نظر میزان مصرف غلات، برای تغذیه ی حیواناتی که برای گوشت شان پرورش داده می‌شوند در مقایسه با تغذیه ی همان تعداد انسان که گیاهخوار هستند 10 برابر غله ی بیشتری مورد نیاز است. در حال حاضر، 70% تمامی، گندم، ذرت و سایر غلات تولید شده صرف تغذیه ی دام‌ها می‌شود.^[۲۰] این مساله باعث شده‌است که بسیاری از طرفداران گیاخواری به این نتیجه برسند که از نظر بوم شناختی مصرف گوشت یک بی مسئولیتی ست.^[۲۱] با این وجود، ذکر این نکته نیز لازم است که پرورش تعداد نسبتاً کمی از حیوانات چرنده می‌تواند سودمند باشد. همانطور که شبکه پژوهش‌های غذایی و آب و هوایی در دانشگاه سوری (Surrey) گزارش می‌دهد که: " بخش کوچکی از تولید دام احتمالاً برای محیط زیست سودمند است." ^[۲۲]

سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل متحد (FAO) برآورد کرده‌است که میزان انتشار مستقیم گازهای گلخانه‌ای در روند تولید گوشت حدود 18% کل انتشار گازهای گلخانه‌ای جهان است.از این رو من می‌خواهم این حقیقت را مورد تاکید قرار دهم که در میان گزینه‌هایی که برای تغییرات آب و هوایی داریم، تغییر رژیم‌های غذایی یکی از چیزهایی ست که باید در نظر گرفته‌است. ^[۲۳]

راجاندرا پاچاوری رئیس هیات بین دولتی در زمینه ی تغییرات آب و هوایی

• در می2009، شهر قنت (Ghent) در بلژیک گزارش کرد که "اولین شهری در جهان است که می‌رود تا یک روز در هفته گیاه‌خوار شود" . و این زمانی بود که مسئولان محلی به دلایل زیست محیطی، تصمیم گرفتند تا یک روز بدون گوشت را در هفته به اجرا بگذارند . مسئولان دولتی با به رسمیت شناختن گزارش سازمان ملل متحد، یک روز در هفته وعده‌های غذایی گیاهی می‌خورند. در این راستا، پوسترهایی برای تشویق مردم به شرکت در روزهای گیاهخواری توسط مسئولان محلی در شهر نصب شد. و "نقشه خیابان‌های گیاهی" برای معرفی رستوران‌های گیاهی به چاپ رسید. در سپتامبر 2009، مدارس در شهر قنت نیز یک روز در هفته غذای گیاهی دارند.^[۲۴]

گیاه‌خواری اقتصادمحور

گیاه‌خواری اقتصادمحور مفهومی شبیه به گیاه‌خواری زیست‌بوم محور ست. یک گیاه‌خوار اقتصادمحور، فردی است که:

• یا به دلیل دغدغه‌های فلسفی نظیر بهداشت عمومی و مهار گرسنگی در سطح جهان( دیدگاهی که بر این باور است که مصرف گوشت از نظر اقتصادی غیر معقول است و کنار گذاشتن گوشت را بخشی از حرکت به سوی ساده‌زیستی می‌داند.
• و یا به طور کلی مصرف گوشت را غیرلازم می‌بیند.

طبق پژوهش‌های موسسه‌ی وردواچ (Worldwatch Institue)، "کاهش عظیم در مصرف گوشت در جوامع صنعتی^[۲۵]:

1. باعث تسهیل مراقبت‌های بهداشتی و همینطور تقویت بهداشت عمومی می‌گردد.
2. کم شدن تعداد دام‌ها و دامداری‌ها باعث برداشته شدن فشار از روی زمین‌های زراعی و زمین‌های کشت غلات خواهد شد.
3. به منابع کشاورزی پایه امکان خواهد داد تا احیا شوند.
4. امکان استفاده کارآمد از زمین‌های زراعی و منابع آبی را فراهم می‌آید. درست در زمانی که جمعیت جهان در حال رشد است. علاوه بر این از این طریق می‌توان این بخش عظیمی از غله را که تاکنون صرف تولید گوشت می‌شده‌است را صرف بهبود وضعیت گرسنگی مزمن جهانی کرد. "

وضعیت کارگران 

جنسیت

یک پژوهش در سال 1992 که توسط بنیاد پژوهش‌های یانکلوویچ صورت گرفت حاکی از آن بود که " از 12.4 میلیون نفری که در آمریکا خودشان را گیاه‌خوار معرفی می‌کنندو 68% مونث و 32 درصد مذکر هستند. ^[۳۴]

دین

آیین هندو

سالاد میوه هندی

دلیل گیاهخواری در هندوییسم به منظور رعایت آهیمسا (عدم خشونت) است. بنابر اصل آهیمسا، لطف انسان‌ها می‌بایست تمام مخلوقات خداوند را در بر گرفته و تنها محدود به همنوع نباشد و بنابر این کشتن جانوران برای رفع گرسنگی هیمسا (خشونت) محسوب می‌شود.

اسلام

در آیین اسلام خوردن گوشت بعضی جانوران در صورتی که جانور مردار نباشد و از راه مشروع کشته شود مجاز است ولی از علی ابن ابیطالب نقل است که "شکم خود را گورستان جانداران نکنید". در میان عارفان اسلامی نیز کسانی همچون رابعه از کشتن و خوردن جانداران سر باز می‌زده‌اند .^[۳۵]
مسلمانان از دیدگاه دین و شریعت آزاد هستند تا گوشتخوار و یا گیاهخوار باشند و نیز دارای سازمان جهانی گیاهخواران مسلمان اند.^[۳۶] عده‌ای از مسلمانان نیز ترجیح می‌دهند برای پرهیز از خوردن گوشتی که به حلال بودن آن اطمینان ندارند، در رستوران‌های کشورهای نا مسلمان گیاهخواری کنند.

یهودیت

تعدادی از دانشمندان دین یهودی (به عنوان مثال یوسف آلبو) گیاه خواری را به عنوان یک ایده آل از نظر اخلاقی، نه فقط به دلیل نگرانی برای رفاه حیوانات، به دلیل اینکه بر شخصیت کسی که حیوانات را ذبح می‌کند تاثیر منفی می‌گذارد معرفی کرده‌اند.

برخی از گیاه خواران نامدار

آلبرت اینشتین
آدولف هیتلر
ارسطو
اریک جانسون(گیتاریست معروف امریکایی برنده گرمی)
استیو وای(گیتاریست ایتالیایی- امریکایی برنده 3 جایزه گرمی)
اشلی جود
افلاطون
الیا وود(بازیگر نقش فرودو در ارباب حلفه ها)
الیور استون
اورلاندو بلوم
ایان مک‌کلان(بازیگر نقش گندلف در ارباب حلقه ها)
ایزاک نیوتن
برایان آدامز*
برایان فیر (خواننده شدوز فال)
برایان می (گیتاریست کویین)
برد پیت
برندن بوید(خواننده اینکیوباس)
بری وایت(خواننده نامدار امریکایی، برنده 5 جایزه گرمی)
بریجیت باردو
بودا
بی بی کینگ (گیتاریست و خواننده مشهور بلوز)
بیل والتن(بازیکن بزرگ بازنشسته NBA)
بیلی جو آرمسترانگ(خواننده گرین دی)-عاشقق این خواننده امم
پاملا اندرسون
پرینس
پیرس برازنان
پینک
تام یورک(خواننده ریدیو هد)
تامی لی
جان کلیز(نویسنده، کارگردان و بازیگر سری کمدی مانتی پایتون)
جان لنون
جانت جکسون*
جرج هریسون(نوازنده و خواننده بیتلز)
جف بک(گیتاریست انگیسی، برنده 5 جایزه گرمی)
چارلز داروین
چارلی واتس(درامر رولینگ استونز)
داستین هافمن
دوریس دی(بازیگر فیلمهایی مثل پیلو تاک[1959] و مردی که زیاد می‌دانست[1956])
دیوژن(فیلسوف یونانی قبل از میلاد)
راب زامبی
رابرت ردفورد
رابین گیب
ساموئل ال جکسون
سرژ تانکیان(خواننده SOAD)
شارلوت برونته
شنون الیزابت
عیسی
فرانتس کافکا
فورست ویتاکر
فیلیپ کالن(گیتاریست دف لپرد)
کرک هَمِت
کری آن ماس(هنرپیشه نقش اول زن ماتریکس)
کریس اِوِرت(اسطوره امریکایی تنیس)
کریس ایوانز(بازیگر نقش جان در فنتستیک فور)
کریس مارتین(خواننده کلد پلی)
کریستین آموت (گیتاریست آرچ انمی)
کریستین بل
کلی کلارکسون
کیت وینسلت
گلوریا سوانسون(1983-1899)(بازیگر امریکایی دارای دو ستاره در واک آو فیم هالیوود)
لئو تولستوی
لئونارد کوهن
لئوناردو داوینچی
لری مولن(درامر U2)
لیو تایلر*
ماهاتما گاندی
مایکل جکسون
ناتالی پورتمن
ولیام بلیک
هواکین فینیکس(بازیگر نقش کومودوس در گلادیاتور)*
یوکو لنون(همسر جان لنون)

 آموزه های اسلام و ایرانیان باستان مدافع حقوق حیوانات 

 دیده بان حقوق حیوانات ایران 


خوردن گیاهان جاندار یا گوشتخواری یا هیچکدام ?

اولین شعارعملی و تاثیر گذارکه از مدافعان حق حیات و زندگی حیوانات بر روی دیوار دیدم نوشته شده بود :
گوشت کمتر خوردن یعنی شانس بیشتری دادن به یک حیوان برای زندگی است.


همانطور که از نوشته های اکثرگیاهخواران مشهود است اشاره ای به جاندار بودن گیاهان و حق زندگی گیاهان نمی کنند و خود را گیاه خوار می دانند ولی به هر حال گیاه خواران به درستی بر حق حیات حیوانات و جاندار بودن آنها نیزتاکید می کنند ولی امیدوارم که به جاندار بودن گیاهان نیزبه همان اندازه توجه کنند.


اشکال اساسی بحث آلترناتیو غذایی ,امکان انتخاب محدود ما در تهیه غذای جایگزین است با توجه به اینکه گیاهان نیز جان دارند باعث می شود که ما امکان انتخاب محدودی در تهیه غذا هایی داشته باشیم که زندگی یک گیاه یا زندگی حیوانات را به خطر نیندازد و باعث مرگ آنان نگردد پس بنابراین تهیه یک لیست غذایی کامل برای انسانها با توجه به چنین واقعیتی بسیار دشوار است .هدف این نوشته صرفا در حال حاضر تشویق به باز کردن چنین مبحثی در بین علاقه مندان است.

نگاهی به لیست افراد سرشناس گیاهخوار نشان می دهد که بر اساس آنکه فردی گیاهخوار است یا گوشتخوار یا خام گیاهخواراست  لزوما نمی توان گفت که انسان خوب یا بدی نیست همانطور که به عنوان مثال هیتلر هم گیاهخوار بود ولی تصور نمی کنم که هیتلر به خاطر دفاع از حق زندگی حیوانات گیاهخوار بوده است چراکه انسانهای بیشماری را به شکل وحشیانه ای کشت و به کشتن داد , بنابراین بر اساس نوع تغذیه نمی توان ارزش گذاری , تقدس مآبی و تقدس گرایی کرد ویا حق ویژه ای برای خود قائل شد.