گزارش اجمالی همایش بین المللی تشیع و خاورشناسان
همایش بین المللی تشیع از دیدگاه خاورشناسان روز پنج شنبه 2/8/87 با حضور اندیشمندان و متفکران حوزوی و دانشگاهی و برخی صاحب نظران خارجی در سالن قدس مدرسه عالی امام خمینی قم برگزار شد.
.................
آيتالله مكارم شيرازي: ( سلطان شکر ایران ).... خاورشناسي از مسائل مهم ديني و اسلامي است كه كمتر درباره آن صحبت و تحقيق شده است.وی با اشاره به برخی تبلیغات شیعه گفت: افرادی که می خواهند به تبلیغ دین و تشیع بپردازند باید با منابع و به صورت دقیق به این کار اهتمام ورزند تا دچار مشکل نشوند.ایشان در باره تفسير آيه 107 سوره انبيا و آیه يك سوره فرقان گفت: نه از نظر مكان و نه از نظر زمان محدوديتي در دعوت اسلام نيست و تمام انسانها مشمول اين دعوت هستند.وي ارائه چهره اصلي اسلام به خاورشناسان را عامل مهمي در خنثي شدن تبليغات ضد اسلامي دشمنان دانست و افزود: اسلام دین منطقهای و قومی نیست بلکه جهانی بوده و مربوط به تمام بشریت استمعظم له ادامه داد: اسلام دینی منطقی و دارای گفتمان و استدلال بوده که برپایه اصول عقلانی ومنطقی استوار است و در قرآن ۷۰مرتبه به عقل و عقلانیت و تاکید برآن اشاره شده که این امر گویای استدلالی بودن این دین جهان شمول است. از این رو اسلام همه را به منطق و بحث عقلانی دعوت می کند و خشونت و جنگطلبی در این دین جایی ندارد.حضرت آیت الله مکارم شیرازی در ادامه اضافه کرد: دشمنان تلاش مي كنند تا چهره خشن و غيرواقعي از اسلام و مسلمين به دنيا عرضه كنند كه برگزاري چنين همايش ها و آشنايي خاور شناسان خارجي غيرمسلمان با باطن اسلام مي تواند اين تلاش آنها را زايل كندایشان افكار وهابيون را بيگانه از اسلام دانست و افزود: گروه محدودی وهابی تکفیری با عقاید و افکار افراطی و انحرافی پيدا شده كه فقط خود را مسلمان مي دانند و با نام اسلام دست به جنایات می زنند، و حكم اعدام و ريختن خون بي گناهان و غارت اموالشان را صادر مي كنند و با قتل و غارت شیعیان سعی در تخریب تشیع و دیگر فرق اسلامی دارند و رسانه هاي غربي هم با سوء استفاده از اين فرصت و پررنگ جلوه دادن فعاليت هاي وهابيون اسلام را از ديد آنها به دنيا معرفي ميكنند و میخواهند به جهانیان بگویند اسلام این است، ولی آنها باید بدانند که وهابیها افراد بیگانه از اسلام هستند. باید در برابر این وهابیونی که می خواهند با این تبلیغات، کارهای سیاسی کرده و اسلام و تشیع را زیر سوال ببرند مقابله و ایستادگی کرد و اجازه نداد تا چهره اسلام و تشیع را مخدوش کنند. مسلمانان اگر در برابر این افراد جبههگیری و مقابله کنند، کار خطایی انجام ندادهاندوي در ادامه به جنایات اسرائیل اشاره کرده و با بيان آيه 8 سوره ممتحنه گفت: در اين آيه بر لزوم برخورد قاطع با كساني كه به كشورهاي مسلمان تجاوز مي كنند تصريح شده و بيانگر لزوم برخورد مسلمين جهان با اسرائيل غاصب است و مسلمانان بايد در مقابل اسرائيل و كشورهايي كه در آواره كردن مردم مسلمان فلسطين همراهند جبهه مناسب اختيار كنند.او با اشاره به تحولات صورت گرفته در خاورمیانه و تلاش دولت های زورگو برای خاموش کردن صدای اسلام، امروز را فرصت مناسبی برای رساندن پیام اسلام و شیعه به گوش جهانیان دانستاستاد درس خارج حوزه علمیه قم با اشاره به پیروزی انقلاب اسلامی ایران، شکست مفتضحانه اسرائیل از حزبالله لبنان و تثبیت حکومت شیعی در عراق بیان داشت: این مسائل ذهن خاورشناسان را بیشتر از گذشته متوجه اسلام و شیعه کرده است و امروز گوش شنوای اسلام و تشیع در جهان فراوان است و نقش تشیع در جهان از اهمیت خاصی برخوردار شده است.وی خاطرنشان کرد: اکنون که جهان آماده شنیدن پیام اسلام و تشیع و درصدد تحقیق و بررسی در خصوص آن است، باید در خصوص گسترش فرهنگ اسلام بویژه اهل بیت عصمت وطهارت(ع) بیش از پیش تلاش کنیم و با برگزاری چنین همایشها و نشستهای تخصصی و غنابخشی به آنها بیشترین استفاده را کرده تا حقانیت شیعه راثابت کنیم. برگزاري همايش بين المللي خاورشناسان و تشيع مي تواند گام مهم و موثري در آشنايي جهان با دين مبتني بر عقلانيت اسلام و به خصوص مذهب تشيع است و بايد در اين همايش از حضور خاورشناسان و انديشمندان خارجي بهره گيريم و زمينه هاي انتقال مباني اصيل اسلام را به دنيا فراهم كنيم.آیت الله مکارم شیرازی کلیه خاورشناسان ایرانی و غیرایرانی را به تحقیق وبررسی در خصوص مذهب تشیع فراخواند وگفت: دانشمندان شیعه حاضر به گفت و شنود و پاسخگویی به سؤالات و نقطه نظرات دانشمندان جهان می باشند. وی ادامه داد: وهابیون از وجود کتاب های شیعه در منابع و کتابخانههای خود واهمه دارند در حالی که ما به دلیل حقانیت تشیع از وجود منابع دیگران هیچ ترس و واهمه ای نداریم.استاد خارج فقه حوزه علمیه ادامه داد: ما همه خاورشناسان را دعوت می کنیم که بیایند و در مورد اسلام و تشیع مطالعه کنند، ما حاضریم با شما به بحث بنشینیم، حاضریم در مجالس مختلف گفت و گو کنیم، دعوت می کنیم به کشورمان بیایید و ما را به کشورهای تان دعوت کنید. منطق بگوییم و منطق بشنویم؛ چون دین ما یک آیین جهانی است و اهل منطق؛ پس دلیل ندارد از بحث فرار کنیم یا هراسان باشیم. خاورشناسان سه دسته اند؛ عده ای که حسن نیت دارند و از منابع صحیح ما استفاده می کنند و ما را از زبان خودمان می شناسند نه از زبان دشمنانمان و با در اختیار داشتن منابع شیعی، به تبلیغ مذهب تشیع میپردازند. باید از اینها استقبال کرد و از آنها حمایت نمود. عده ای که حسن نیت دارند؛ اما به علت نداشتن منابع شیعه، از منابع وهابیها استفاده می کنند. باید بگوییم در مورد این گروه ما مقصریم که نتوانستیم منابع خود را به زبان های مختلف ترجمه و در اختیار کتابخانه های دنیا به صورت گسترده قرار دهیم، اینها را باید ارشاد کنیم و منابعمان را در اختیارشان قرار دهیم. وی در ادامه افزود: گروه سومی هستند که حسن نیت ندارند اینها دو دسته اند؛ عدهای هستند که در خدمت مسائل سیاسیاند، پروژهای به آنها واگذار می شود و نتیجه آن در رادیوهای آمریکا و انگلیس در برنامه ضد شیعه پخش می شود، اینها حقوق بگیر و مزدورند و گاهی نام خاورشناس را نیز یدک می کشند و بعضی از آنها تعصب دارند و در خدمت سیاست نیستند. تعصبهایشان به آنها اجازه نمیدهد که بیایند درباره دین اسلام و تشیع مطالعه کنند، اینها را نمی توانیم دعوت کنیم؛ ولی میتوانیم افشاگری منطقی در مورد آنها داشته باشیم. ادبیات و قلم حاکم بر آثار خاورشناسان نوع گروه بندی آنان را مشخص نماید ؛ حتی آنهایی که سعی دارند، خود را با عنوان محقق بی طرف مطرح کنند، می توان از این طریق شناخت. كتابهاي خاورشناسان نشان دهنده حسن نيت يا عدم حسن نيت آنها در مورد تشيع است باید گروهی برای شناسایی و تفکیک این آثار و گروهها تشکیل شوند و ببینند اهداف آنها چیست.
دکتر علیرضا رهبر استاد تاریخ دانشگاه مونیخ وریاست کانون معنویت ایران در آلمان: با پیروزی انقلاب اسلامی شیعه در خارج ازمرزهای ایران معنای گسترده تر و موثری را پیدا کرد.در ادامه با اشاره به آمادگی غرب برای آشنایی با مبانی و آموزه های شیعی تصریح کرد: من با تعظیم و خشوع خاص از روحانیون ایران که برای نشر معارف اهل بیت در دنیا تلاش می کنند، تشکر می نمایم. همین عوامل ایران را به عنوان یک کشور شیعی بزرگ در کانون توجه همه رسانه ها و مراکز تبلیغاتی دنیای غرب قرار داده است. نهج البلاغه اساس اصول تشیع راتشکیل میدهدو با پیروزی انقلاب اسلامی به طور ناخودآگاه اسلام و بویژه فکر شیعی در سطح جهان مطرح شد. با پیروزی انقلاب اسلامی شیعه در خارج ازمرزهای ایران معنای گسترده تر و موثری را پیدا کرد که یک ملت مظلوم بار دیگر به جانبداری از خاندان پیامبر دست به قیام زده است. او به نهضت ترجمه آثار شیعی به زبان آلمانی اشاره کرد و ابراز داشت: مبنای این کار مهم، ترجمه بر اساس منابع نخستین است. ایشان با اشاره به ترجمه نهج البلاغه به زبان آلمانی گفت: سعی داریم با صیقل وجود خودمان، این افتخار ابدی را داشته باشیم که در پرتو نور ولایت امیرالمومنین قرار بگیریم.وی در همین زمینه اعلام کرد: در این ترجمه از کلیه ترجمه های موجود و شروحی که در اختیار است، استفاده کردهایم. ترجمه خطبهها تمام شده، نامهها به میانه رسیده و کلمات قصار رو به پایان است و پیش بینی می شود ترجمه و شرح نهج البلاغه به زبان آلمانی تا سال آینده در 1800 صفحه منتشر شود. دکتر رهبر خاطرنشان کرد: گام بعدی، ترجمه صحیفه سجادیه به زبان آلمانی است.
...................
دکتر ایرنه اشنایدر، استاد رشتهی عربشناسی و اسلامشناسی دانشگاه گوتینگن آلمان: متون فقهی باید از ایران در اختیارکتابخانه های سایر کشورهای جهان قرار گیرد.
ایشان به زبان های فارسی، عربی و انگلیسی مهارت دارد و در این همایش شرکت کرده بود و در سخنرانی اش به مراحل پژوهشی خود و مطالعات شیعی خود اشاره کرده و خواهان گسترش روابط علمی و پژوهشی دانشگاههای ایران و اروپا شد و گفت: بسیاری از مستشرقان برای پژوهش در زمینه فقه شیعه در اروپا با کمبود متون و منابع شیعی مواجه می باشند.دکتر ایرنه اشنایدر در این همایش خاطرنشان کرد: گاهی مستشرقان ودین پژوهان برای بررسی مسائل مهم فقه شیعی ناگزیر به استفاده از منابع اهل تسنن مراجع کنند،این در حالی است که متون و منابع شیعه بسیار قوی و غنی است.پروفسور اشنایدر افزودند: متون فقهی باید از ایران در اختیارکتابخانه های سایر کشورهای جهان قرار گیرد و دانشجو و استاد نیز باید به راحتی با هم تعامل داشته باشند.استاد دانشگاه های آلمان اظهارداشت: دکتر فلاطوری از مستشرقان شیعه در یکی از دانشگاه های معتبر آلمان یک کتابخانه با موضوع فقه شیعی تاسیس کرده است که متاسفانه بعد از ایشان آن کتابخانه از منابع شیعی تغذیه نشد و همیشه خالی از کتاب است.ایشان که در زمینه مسلمانان در آلمان تحقیقات و مطالعاتی داشتند گفتند: تاکنون موضوعاتی مانند فاطمیان، اسلامشناسی و تاریخ معاصر ایران خصوصا در دوران ناصرالدین شاه قاجار را دنبال کردهام که در همه آنها با مشکل منابع مواجه شدم.دکتر اشنایدر اظهارداشت: درحال حاضر دنبال کاوش درمورد مفهوم "ناموس" در فقه اسلامی می باشم که برای این کار و تامین منابع به ناچار مدت دو ماه باید در ایران اقامت کنم.وی ادامه داد: مساله "ناموس" در فقه اسلامی بویژه فقه شیعه برای بسیاری از مردم آلمان خصوصا زنان مورد بحث قرار دارد و بیشترین گفت و گوها در مباحث تئوریک در این زمینهها صورت می گیرد.این خاورشناس غربی خاطرنشان کرد: برای ما مهم است که مساله ناموس که اینگونه در میان شیعیان مورد توجه قرار دارد، مساله ای فقهی و اسلامی است یا عرف جامعه چنین جایگاهی برای آن قایل می باشد.سرکار خانم دکتر اشنایدر گفت: ما علاقمندیم که برای بررسی این کار از فقه و حدیث شیعه و اهل تسنن استفاده کنیم. وی همچنین گفت: مردم کشور آلمان و ایران خصوصا متفکران و دانشمندان این دو کشور نیاز به تبادل نظر و تعامل بیشتری دارند.
.....................
برای خواندن متن کامل گزارش می توانید به آدرس زیر مراجعه کنید